Ieder kind dat geboren wordt is een beelddenker. Dat is de enige manier waarop het informatie kan verwerken. Als een kind naar school gaat zal in de meeste gevallen de voorkeursleerstijl veranderen in talig. Voor veel kinderen is het geen probleem dat ons onderwijs vooral talig is ingesteld. Voor kinderen met als voorkeursstijl beelddenken ,de zogeheten beelddenkers, wordt er nog onvoldoende afgestemd op zijn/ haar leerbehoeften.
Beelddenken wordt vaak geassocieerd met problemen, waaronder lees- en spellingproblemen. Dit komt niet altijd voor, je kunt beelddenken ook zien als gave en er juist de voordelen van zien. Denk aan het hebben van een fotografisch geheugen. Hier kun je ook gebruik van maken tijdens het (leren) leren.
In de klas laten beelddenkers vaak kenmerken zien die bij beelddenkers vaak voorkomen, maar omgekeerd kun je niet stellen dat een kind alle kenmerken heeft wanneer het een beelddenker is. Een merel is een vogel maar alle vogels zijn geen merels. Beelddenkers hebben een voorkeur om in beelden te denken, maar er zijn ook veel beelddenkers die juist een goed gevoel voor taal hebben. Er is helaas ook een grote groep die problemen op school krijgt.
Kenmerken van beelddenkers.
Afwezige indruk
Beelddenker kunnen een trage en soms wat afwezige indruk maken. Dit komt doordat ze een naar binnen gekeerd gedrag vertonen. Ze visualiseren eerst alles in hun hoofd voordat ze komen tot een antwoord. Dat betekent dus niet dat ze afwezig zijn, een kind dat schijnbaar niet aan het opletten is kan ineens met verrassende oplossingen komen.
Werktempo
Het werktempo bij beelddenkers ligt vaak lager dan gemiddeld, ze moeten steeds “vertalen”, van taal naar beeld en van beeld naar taal. Daarentegen is het werktempo bij handelen/reageren vaak opvallend hoog.
Zoeken naar woorden
Je ziet vaak woordvindingsproblemen bij beelddenkers. Dit komt omdat ze het woord niet bij het beeld kunnen vinden. Daardoor vervallen ze vaak in het gebruik van woorden als: je weet we, dinges of die/dat. Op latere leeftijd omzeilen ze vaak dit probleem door een beschrijving te geven van hetgeen ze bedoelen. Ze gebruiken vaak synoniemen voor het woord dat ze zoeken. Hoewel het dan niet helemaal klopt wat ze vertellen, kunnen andere mensen het wel begrijpen. Het hoofd van een beelddenker zit vol met verhalen en gevoelens. Beelddenkers vinden het daarom moeilijk om de juiste woorden te vinden in een gesprek. Dit kan tot frustratie leiden en een onevenwichtig gesprek.
Tijd
Beelddenkers hebben moeite met volgorde en tijd, omdat in hun hoofd altijd alles tegelijkertijd aanwezig is. Volgorde is daarbij niet van toepassing. Het nieuwe beeld overlapt het oude beeld. Dit gaat in een rap tempo. Om beelddenkers te helpen leren klokkijken kan het pdf. klokkijken helpen. Dit pdf. werkt met kleuren die het inzicht ondersteunen. ( klik op het dikgedrukte woord om naar het pdf. te gaan)
Links-rechts
De beelddenker kan moeilijk de begrippen links en rechts onderscheiden.
Schoolprestaties
Beelddenkers laten vaak wisselende (school)prestaties zien.
Inzicht
Een beelddenker kan op een bepaald momenten inzicht tonen en op andere momenten juist weer niet. Hierdoor krijg je het idee dat hij/ zij veel meer aan kan dan uit hun prestaties blijkt.
Kenmerken van beelddenkers in de klas
Taal
Sommige beelddenkers hebben een taalachterstand opgebouwd. Dit komt doordat taal voor hen niet het meest vertrouwde communicatiemiddel is. Door gebaren, wijzen, voordoen of tekenen kunnen zij zich makkelijker uiten. Daar kan uit voortvloeien dat ze zwijgzaam zijn.
Weinig woorden
Een Beelddenker zal iets met zo min mogelijk woorden vertellen. In hun hoofd hebben ze alles al gezien en sommige woorden zullen voor hen (in beelden) geen betekenis hebben. Ze maken korte onvolledige zinnen. Sommige stukken van hun verhaal zullen ze weglaten, omdat ze denken het al verteld te hebben.
Gedachten verwoorden
Het is voor een beelddenker lastig om zijn gedachten te verwoorden. De hoeveelheid informatie in zijn/ haar hoofd is niet altijd even snel te vertalen in spreektaal. Antwoorden laten daardoor vaak langer op zich wachten en de kinderen kunnen introvert over komen terwijl ze dat eigenlijk niet zijn.
Instructies opvolgen
Beelddenkers hebben problemen met het opvolgen van instructies. Het kind heeft vaak geen beeld bij wat er van hem verwacht wordt en begrijpt hij het niet. Deze kinderen krijgen ook vaak te veel informatie in één keer, waarbij bij de verwerking in hun hoofd het idee ontstaat dat ze alles wat ze gezien hebben ook al gedaan hebben. Een handig hulpmiddel hierbij kunnen de Meichenbaum tafelstickers zijn. In het blog over werkgeheugen staat hoe belangrijk het is om meerdere dingen tegelijk te kunnen onthouden. Dit kan tot problemen leiden. Klik op de dikgedrukte woorden voor een link naar het product of het blog.
Letterlijk nemen
Beelddenkers nemen de informatie die hen verteld wordt of die ze lezen vaak letterlijk. Ook al is de betekenis er van niet letterlijk. Ze zien dingen precies zo voor zich als ze verteld worden. Mopjes met synoniem woorden gaan aan hen voorbij: ze zien maar één van de mogelijkheden en snappen de lol dus niet. Spreekwoorden, uitdrukkingen en overdrachtelijk taalgebruik kunnen een probleem zijn.
Zwakke concentratie
Beelddenkers zijn snel afgeleid, zij willen alle geluiden om hen heen ‘zien’.
Dromerig
Beelddenkers dromen vaak weg in hun eigen verhaal/beeld. Het lijkt of zij niet opletten, maar het overkomt hen gewoon.
Zwak in analyse
Een beelddenker kan een probleem niet goed analyseren. Zij vinden het lastig om zaken voor zichzelf op een rijtje te zetten en/of structuur aan te brengen. Denk aan huiswerk plannen of agenda invullen.
Spelling
Omdat spelling bij beeldenkers wel eens zwak kan zijn ( hoeft niet) heeft klaslokaal.nu diverse spellen zoals het dubbelklankenkwartet en spellingsmemory om op een leuke manier woordbeelden te oefenen. Ook heel handig zijn de tafelstickers als steuntje bij de dubbelklanken. Klik op het dikgedrukte woord voor de link.
Wil je meer weten of lezen over beelddenkers dan raad ik deze boeken aan:
Beelddenker in het voortgezet onderwijs van Tineke Verdoes
Een leerzaam boek met bruikbare tips.
De survivalgids beelddenken van Annick Beyers en Sandra Kleipas
Een verhelderd boek met mooie en begrijpbare metaforen. Dit boek is niet alleen voor kinderen en hun ouders een prachtig en verhelderen boek, ook leerkrachten en hulpverleners kunnen hier veel aan hebben.
Beelddenken, visueel leren en werken van Marion van Koolwijk
Een helder en duidelijk geschreven boek. Veel handvatten om direct aan de slag te gaan. Elke school zou dit in zijn bezit moeten hebben.
Klik op de dikgedrukte woorden voor een link naar het boek.
Dit blog bevat affiliate